Reclamecode voor Alcoholvrije Varianten van Alcoholhoudende dranken

Lid 1
In reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank mag geen alcoholhoudende drank getoond worden, en mag de naam van een alcoholhoudende drank alleen worden genoemd voor zover dat noodzakelijk is om aan te geven dat de geadverteerde alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank een variant betreft van de in de reclame genoemde alcoholhoudende drank (bijvoorbeeld: “alcoholvrije variant van [merk]”).

Lid 2
Bij het tonen van het aangeprezen product in reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank moet direct duidelijk zijn dat dat het een reclame betreft voor de alcoholvrije variant of dat het getoonde product de alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank betreft, en niet alcoholhoudende drank.

Lid 3
Het tonen van het algemene logo van een drankenmerk en het tonen of noemen van de
algemene merknaam van een bedrijf dat (ook) alcoholhoudende drank op de markt brengt, of de algemene naam van een alcoholhoudende drank is uitsluitend toegestaan indien daarbij steeds direct en onmiskenbaar duidelijk wordt gemaakt dat het een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank betreft (bijvoorbeeld door het gebruik van aanduidingen als “0.0%”, “alcoholvrij”).

Lid 4
In het geval dat een reclame-uiting niet voldoet aan de leden 1 t/m 3 van dit artikel, dan is de Reclamecode voor Alcoholhoudende Dranken van toepassing op de gehele betreffende reclame-uiting.

Reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank mag onthouding van alcoholconsumptie of matige alcoholconsumptie niet op een negatieve manier uitbeelden of noemen.

Reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank mag zich niet specifiek richten tot minderjarigen. Meer in het bijzonder zijn de uitingen als omschreven in de toelichting bij dit artikel 3 niet toegestaan.

Toelichting artikel 3
Verboden reclame-uitingen in het kader van artikel 3 van de RvAVA zijn in ieder geval
(deze opsomming is niet limitatief):

• uitingen waarbij gebruik wordt gemaakt van tieneridolen;
• uitingen/acties waarbij gebruik wordt gemaakt van promotionele items (zoals
  poppetjes, knuffels, speelgoedauto’s, spelletjes, stickers, buttons,
  voetbalplaatjes, strandspeelgoed of schoolgerelateerde artikelen) voor zover
  deze specifiek gericht zijn op minderjarigen;
• gratis te downloaden muziek, die specifiek gericht is op tieners;
• uitingen die gebruik maken van muziek die specifiek gericht is op tieners;
• uitingen die gebruik maken van jongerentaal;
• uitingen die gebruik maken van situaties die refereren aan tienergedrag:
  puberen, tienerverliefdheid, schoolfeesten, examens;
• uitingen waarin sinterklaas of kerstman worden afgebeeld voor zover deze
  specifiek gericht zijn op minderjarigen;
• uitingen die gebruik maken van vormgeving die op het moment van gebruik
  specifiek populair is onder minderjarigen;
• uitingen waarbij gebruik gemaakt wordt van namen en/of afbeeldingen van dierentuinen en dierenparken;
• activaties waarbij – direct gekoppeld aan de verkoop van alcoholhoudende dranken – toegangskaarten of andere items worden weggegeven die afkomstig zijn van dierentuinen of pretparken;
• het (doen) aanbieden van premiums aan minderjarigen tijdens promoties;
• het in het kader van reclame voor alcoholvrije varianten van alcoholhoudende dranken nabouwen van sportstadions met verpakkingen van alcoholvrije varianten van alcoholhoudende dranken;
• het in het kader van reclame voor alcoholvrije varianten van alcoholhoudende dranken bouwen van een ereboog met verpakkingen van alcoholvrije varianten van alcoholhoudende dranken bij de entree van een verkooppunt van alcoholvrije varianten van alcoholhoudende dranken waar iedere bezoeker onderdoor moet lopen die dit verkooppunt betreedt;
• het in het kader van reclame voor alcoholvrije varianten van alcoholhoudende dranken gebruikmaken van actiedisplays met knipperende verlichte elementen, behoudens voor zover deze een functie hebben voor het verstrekken van informatie aan consumenten in het kader van een aankoopbeslissing, voor zover deze specifiek gericht zijn op minderjarigen;
• het in het kader van reclame voor alcoholvrije varianten van alcoholhoudende dranken gebruikmaken van interactieve (rollende) actiedisplays voor zover deze specifiek gericht zijn op minderjarigen.

Reclame voor alcoholvrije varianten van alcoholhoudende drank mag geen personen tonen die:

• jonger zijn dan 18 jaar
• evident jonger lijken dan 18 jaar.

Voor reclame-uitingen waarbij gebruik wordt gemaakt van geënsceneerde situaties met scripts en modellen die door of in opdracht van de adverteerder worden ingehuurd of bij samenwerkingen met een adverteerder, geldt dat er geen personen getoond mogen worden die:

• jonger zijn dan 25 jaar
• evident jonger lijken dan 25 jaar.

Het op initiatief en met financiële tegenprestatie van de adverteerder inzetten van een (bekende) persoon, zoals bijvoorbeeld sporters, influencers, artiesten, musici, etc. in reclame-uitingen, ook als dat via platforms gebeurt waarover de adverteerder geen (redactionele) controle heeft, niet zijnde activaties in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen, is niet toegestaan indien deze persoon:

• jonger zijn dan 25 jaar
• evident jonger lijken dan 25 jaar.

Toelichting artikel 4
Op Facebook en andere (social netwerk)sites met foto’s waarop personen staan die
niet door de adverteerder zijn ingehuurd en waarbij de content van de site beheerd
wordt door of namens de adverteerder en waar de adverteerder redactionele controle
over heeft, geldt dat de afgebeelde personen 18 jaar of ouder moeten zijn.
Evenementen waarbij personen jonger dan 18 jaar actief zijn (zoals bijvoorbeeld voetbalwedstrijden en concerten) mogen wel gesponsord worden, zolang deze minderjarige sporters, musici en/of artiesten niet actief worden ingezet in het kader van aanprijzing van alcoholhoudende drank.

Reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank mag niet suggereren dat de consumptie van een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank een teken van volwassenheid is en/of dat de consumptie van (andere) alcoholvrije dranken een teken is van onvolwassenheid.

Reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank in welke vorm dan ook mag geen publiek bereiken dat voor meer dan vijfentwintig procent (25%) bestaat uit minderjarigen. Het bereik wordt vastgesteld over een representatieve meetperiode die wordt bepaald aan de hand van de concrete omstandigheden van het geval (o.a. de locatie, het medium, impact, proportionaliteit) en met behulp van zo objectief mogelijke bereikcijfers.
Voor reclame-uitingen geldt als maatstaf voor de vaststelling van het bereik het algemeen in de markt geaccepteerd bereikonderzoek en, indien niet voorhanden, ander deugdelijk en representatief bewijs. Voor evenementen(sponsoring) gelden de bezoekcijfers als maat voor het bereik.
De bewijslast ter zake van het bereik rust op de adverteerder, die zich daarbij moet baseren op algemene in de markt geaccepteerde kijk- of luistercijfers of ander deugdelijk en representatief
bewijs. Voor websites en hun subpagina’s moet het gebruikersprofiel aannemelijk worden
gemaakt.

Artikel 6 is niet van toepassing op reclame-uitingen die deel uitmaken van het reguliere straatbeeld en op incidentele situaties waarop de adverteerder geen invloed heeft. Onder regulier straatbeeld wordt verstaan al die situaties die men redelijkerwijs kan verwachten in het straatbeeld en die ook conform deze Code zijn toegestaan, zoals bijvoorbeeld lichtbakken met aanduidingen van de merken die men daar tapt of schenkt aan de gevel van cafés en/of restaurants en reclames in abri’s. Incidentele situaties zijn situaties die een eenmalig karakter hebben, zoals bijvoorbeeld de intocht van Sinterklaas in een deel van een stads- of dorpscentrum, maar ook bijvoorbeeld de situatie dat een promotieteam zich verplaatst van de ene horecagelegenheid naar de andere zonder actief reclame te maken en toevallig een groep minderjarigen tegenkomt.

Reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank mag niet worden uitgezonden op radio en televisie direct voorafgaand aan, tijdens, of direct volgend op programma’s die volgens algemeen in de markt geaccepteerde luister- of kijkcijfers voor meer dan vijfentwintig procent (25%) worden gehoord respectievelijk bekeken door minderjarigen.

lid 1
Op jongerenzenders mag geen reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank worden gemaakt.

lid 2
In tijdschriften die zich specifiek richten op minderjarigen mag geen reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank worden gemaakt.

lid 3
Op websites die zich specifiek richten op minderjarigen mag geen reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank worden gemaakt.

Jaarlijks laat STIVA door een onafhankelijk onderzoeksbureau vaststellen welke tv- en radiozenders worden aangemerkt als jongerenzenders en brengt hierover een persbericht naar buiten. Bij door deze zenders georganiseerde evenementen mag ook geen reclame voor alcoholhoudende dranken worden gemaakt.

Lid 1 – Aanvullende werking
In aanvulling op hetgeen in de Nederlandse Reclame Code en in de bijzondere code Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM) is bepaald, geldt voor actieve internet marketing het bepaalde in dit artikel.

Lid 2 – Uitingen op internet platform onder controle van de adverteerder & influencer marketing

a)         Reclame geplaatst op een internet platform waarover de adverteerder enige mate van controle heeft en/of die verspreid wordt door een derde persoon waarmee adverteerder een relevante relatie heeft in de zin van de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM), moet voldoen aan de Nederlandse Reclame Code en de RSM ongeacht wie de reclame plaatst. De Reclame Code Commissie en, in appel, het College van Beroep kan bij een toewijzing van een klacht aanwijzen aan welke partij het niet-naleven van het bepaalde in deze Code toe te schrijven is.

b)         De adverteerder en verspreider zijn beiden verantwoordelijk voor de naleving van de RSM, waarbij voor de adverteerder een actieve inspanningsplicht geldt. Daarnaast heeft de adverteerder de in artikel 6 van de RSM vastgelegde zorgplicht.

c)           Bij reclame geplaatst op een internet platform waarover de adverteerder enige mate van controle heeft en/of die verspreid wordt door een derde persoon waarmee adverteerder een relevante relatie heeft in de zin van de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM), moet gebruik worden gemaakt van een 18+ leeftijdsfilter wanneer deze beschikbaar is op het aangewezen platform. Deze vereiste geldt zowel voor organische content als voor advertenties. Platformen met een leeftijdsfilter zijn in ieder geval YouTube, Instagram, Facebook en X (voorheen Twitter).

d)         Indien content van derden (bijv. reacties, likes, etc) geplaatst wordt op voornoemd internet platform, waar geen leeftijdsfilter beschikbaar is, moet:

i)         de adverteerder zich – naast de verplichtingen uit lid 3 sub a – ook ervan hebben vergewist dat degene die de reacties wil plaatsen tenminste 18 jaar is, danwel

ii)         moet deze persoon hebben verklaard dat hij tenminste 18 jaar is.

e)         Bij het ontbreken van een verklaring zoals genoemd onder lid 2d onder ii) en/of bij gerede twijfel of de persoon tenminste 18 jaar is, draagt de adverteerder ervoor zorg dat deze persoon geen reacties kan plaatsen.

Indien bij een internet platform geen selectie of toegangscontrole mogelijk is, dient de adverteerder op een duidelijk waarneembare en goed leesbare plek te vermelden dat de inhoud van en het plaatsen op dat internet platform uitsluitend bestemd is voor personen van 18 jaar en ouder.

Lid 3 – Uitingen verspreid door de adverteerder

Bij actieve internet marketing waarbij de ontvanger kan worden geselecteerd zoals bij, maar niet beperkt tot, reclame via e-mail, posts op een social media account van een ander dan de adverteerder of reclame op basis van digitale profielen die aan een cookie zijn gekoppeld, moet: als effectief selectiecriterium een minimumleeftijd van 18 jaar worden gehanteerd, dan wel een ander zodanig selectiecriterium waaruit deze minimumleeftijd volgt.

Lid 4 – reageren op social media accounts van derden

Voorafgaand aan het maken van reclame door de adverteerder die bestaat uit het plaatsen van of het reageren op een uiting op een social media account van een ander dan de adverteerder, moet de adverteerder zich ervan hebben vergewist dat de eigenaar van dit social media account tenminste 18 jaar is. Indien dit niet is gebleken of indien controle van de leeftijd niet mogelijk is, is het plaatsen van een reactie of boodschap door adverteerder niet toegestaan.

Lid 5 – verspreiders (waaronder influencers)

Reclame die bestaat uit het verspreiden van reclame voor een alcoholvrije of alcoholarme variant van alcoholhoudende drank door een natuurlijke of rechtspersoon (Verspreider) die een relevante relatie heeft met een adverteerder in het kader van het verspreiden van die reclame, dient te voldoen aan alle artikelen van deze Code en de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM) .

Verspreiders die een relevante relatie hebben met een adverteerder dienen minimaal 25 jaar oud te zijn en te lijken.

Reclame die via verspreiders wordt gemaakt, dient voorzien te zijn van de hashtag #Ad, #advertentie of andere vermelding conform de toelichting bij artikel 3 van de RSM.

Lid 6 – TikTok

Het is niet toegestaan om reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank te maken op het platform TikTok. Ook is het adverteerder niet toegestaan op TikTok reclame voor alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank te (laten) verspreiden door een Verspreider die een relevante relatie heeft met de adverteerder (zie artikel 10 lid 5, met de verplichting tot naleving van o.a. de RvAVA en daarmee het verbod tot het maken van reclame gericht op minderjarigen).

Toelichting bij artikel 9 lid 2 en 3
Het door adverteerder “liken” op posts, status, foto’s of andere uitingen van derden of
“reposten” is niet toegestaan, tenzij aantoonbaar is dat de eigenaar van het desbetreffende social media account tenminste 18 jaar is. De eigenaar is bijvoorbeeld een officieel account van een bedrijf of algemeen bekende natuurlijke persoon. Indien het om een natuurlijke persoon gaat die niet algemeen bekend is, dient de adverteerder in redelijkheid te kunnen vaststellen via informatie op
zijn profielpagina, dat het een persoon betreft die 18 jaar of ouder is. Zoals hierboven aangegeven moet dit op basis van het gebruik van een leeftijdsfilter op de patformen die hier gebruik van maken.
Let op: daarnaast gelden uiteraard de voorschriften op basis van de wet- en regelgeving in het kader van privacy en gegevensbescherming (thans onder meer de Algemene Verordening Gegevensbescherming, Telecommunicatiewet, Code verspreiding reclame via e-mail), waaronder het toestemmingsvereiste, het wijzen op en voorzien in een afmeldmogelijkheid en de informatieplichten, voor zover van toepassing.

Toelichting bij artikel 9 lid 6:
Op het moment dat TikTok een naar algemene maatstaven goed functionerend leeftijdsfilter heeft, komt het verbod om reclame te maken op TikTok uit artikel 9 lid 6 te vervallen.

Handleiding Artikel 9 – Social media

Op reclame-uitingen in de vorm van internet marketing, net als op content van derden, zijn alle regels van de RvAVA van toepassing en ook de regels uit de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM) .

Voor reclame-uitingen in de vorm van actieve internet marketing zijn de extra eisen van lid 2 tot en met 5 van toepassing.

Diverse platforms gebruiken verschillende methoden om ervoor te zorgen dat content niet terecht komt bij 18-minners. Zorg ervoor dat je op de hoogte bent van de mogelijkheden per platform en pas die ook toe. Wanneer een leeftijdsfilter beschikbaar is op een internet platform dan moet hier gebruik van worden gemaakt.

Zo hebben Facebook, Instagram (eigendom Meta), Snapchat en Youtube (Google) een pledge getekend die ervoor zorgt dat in 2020 content van alcoholmerken via hun platforms niet terecht komt bij minderjarigen. Zorg ervoor dat je daar op de juiste wijze op aangehaakt bent en blijft, ook bij toekomstige technische ontwikkelingen. Daarmee is de naleving van lid 2, 3, en 4 een heel stuk makkelijker geworden.

Andere platforms zoals X bieden al de mogelijkheid om te werken met een age-check. Pas deze toe, in ieder geval bij nieuwe volgers.

Overige social media platforms

Indien het social media platform nog niet de mogelijkheid biedt om personen onder 18 jaar uit te sluiten via een age-check of vergelijkbare leeftijdscheck volstaat het om in de bio van het platform op duidelijk zichtbare en leesbare wijze te vermelden dat de inhoud alleen bestemd is voor personen van 18 jaar en ouder. Dit geldt niet voor het platform TikTok. Het is categorisch niet toegestaan om alcoholreclame te maken op TikTok (zie lid 6). Dit zijn de eigen regels van TikTok, die ook te maken hebben met het feit dat TikTok niet (goed) kan filteren op 18+ profielen en daarnaast een gebruikspopulatie heeft die over het algemeen deels nog minderjarig is.

Bij websites waarbij de merknaam van een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank deel uitmaakt van de domeinnaam moet voorafgaand aan het verschaffen van toegang tot de website, aan de bezoekers van de website gevraagd worden, middels een agecheck of middels een ander effectief verificatiemechanisme, of zij 18 jaar of ouder zijn. De agecheck moet minimaal bestaan uit het invullen dan wel aanklikken van het geboortejaar van de bezoeker. Toegang tot de website (of subpagina indien de bezoeker daar rechtstreeks terechtkomt) mag alleen verschaft worden wanneer door de bezoeker wordt aangegeven dat deze op het moment van de agecheck meerderjarig is.

lid 1
Het aanprijzen van een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank door een promotieteam mag niet zijn gericht op minderjarigen. Deze wijze van aanprijzing is niet toegestaan op plaatsen waar het publiek op dat moment voor meer dan vijfentwintig procent (25%) bestaat uit
minderjarigen.

lid 2
Tijdens promoties is het toegestaan een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank gratis aan te bieden aan meerderjarigen.

lid 3
Tijdens promoties is het toegestaan om een sampling te organiseren voor meerderjarigen.

lid 4
Promoties worden uitgevoerd door personen van 18 jaar of ouder.

lid 1
Reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank is niet toegestaan op billboards, swanks, Abri’s en Mupi’s die zijn geplaatst in het zicht van ontwenningsklinieken of basisscholen, middelbare scholen, mbo’s en daarnaast andere onderwijsinstellingen die in meerderheid door minderjarigen worden bezocht.

lid 2
Reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank mag niet worden vertoond in bioscoopzalen voorafgaand aan kinderfilms, in het Nederlands nagesynchroniseerde familiefilms en films die vertoond worden in de kindermatinee of in schoolvoorstellingen. Voor overige films geldt dat daarbij slechts reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank mag worden vertoond als het publiek voor niet meer dan 25% uit minderjarigen bestaat.

Het bezoeken van een expositie of rondleiding in een brouwerij, distilleerderij of wijnproductent is niet toegestaan voor een minderjarige, behalve indien:
– de minderjarige tijdens het bezoek wordt begeleid door een volwassene;
– de expositie of rondleiding in overwegende mate gericht is op het productieproces en/of het vakmanschap en/of de verbondenheid met een stad of streek en waarin dus in minder overwegende mate de aanprijzing van alcoholvrije varianten van alcoholhoudende drank centraal staat;

Het ter plaatse consumeren van een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank dient altijd in een fysiek van de expositieruimte of rondleidingruimte afgescheiden ruimte plaats te vinden, met uitzondering van het in kleine hoeveelheden en bij wijze van uitleg laten proeven van tussen- en/of eindproducten van het bereidingsproces. Alle van toepassing zijnde wetten en regels, waaronder in het bijzonder die van de leeftijdsgrenzen voor het verstrekken van alcoholhoudende drank, dienen te worden nageleefd.

Reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank met een alcoholpercentage van 0,1 tot en met 0,5% mag niet specifiek gericht zijn op zwangere vrouwen.

lid 1
Reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank met een alcoholpercentage van 0,1 tot en met 0,5% mag geen verband leggen tussen de consumptie van deze drank en actieve verkeersdeelname met welk vervoermiddel dan ook.

lid 2
Wanneer op een vervoermiddel een aanprijzing voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank met een alcoholpercentage van 0,1 tot en met 0,5% getoond wordt, dient het vervoermiddel ook een duidelijk leesbare waarschuwing te tonen tegen actieve verkeersdeelname na consumptie van deze drank. Uitgezonderd zijn vervoermiddelen die gebruikt worden voor het vervoer van alcoholhoudende drank, zoals vrachtwagens, voertuigen van de tapwacht en horeca technische service.

Lid 3
Reclame voor een alcoholvrije variant van alcoholhoudende drank met een alcoholpercentage van 0,1 tot en met 0,5% mag niet geplaatst worden langs snelwegen of langs overige wegen buiten de bebouwde kom.