Social media

Lid 1 – Aanvullende werking

In aanvulling op hetgeen in de Nederlandse Reclame Code, in de bijzondere code Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM) en in de Mediawet is bepaald, geldt voor actieve internet marketing het bepaalde in dit artikel.

Lid 2 – Leeftijdsvermelding in beeldreclame via internet

In reclame afkomstig van de adverteerder die

i) geheel of gedeeltelijk bestaat uit (al dan niet bewegend) beeld en

ii) die bedoeld is voor verspreiding via internet, al dan niet door de adverteerder,

dient het beeld, op een duidelijk zichtbare en leesbare wijze, het logo ‘NIX18’ te vermelden zoals genoemd in artikel 32 lid 2. Een uitzondering hierop voor influencers, met betrekking tot de weergave, staat in artikel 32 lid 5.

Lid 3 – Uitingen op internet platform onder controle van de adverteerder & influencer marketing

a)         Reclame geplaatst op een internet platform waarover de adverteerder enige mate van controle heeft en/of die verspreid wordt door een derde persoon waarmee adverteerder een relevante relatie heeft in de zin van de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM), moet voldoen aan de Nederlandse Reclame Code en de RSM ongeacht wie de reclame plaatst. De Reclame Code Commissie en, in appel, het College van Beroep kan bij een toewijzing van een klacht aanwijzen aan welke partij het niet-naleven van het bepaalde in deze Code toe te schrijven is.

b)         De adverteerder en verspreider zijn beiden verantwoordelijk voor de naleving van de RSM, waarbij voor de adverteerder een actieve inspanningsplicht geldt. Daarnaast heeft de adverteerder de in artikel 6 van de RSM vastgelegde zorgplicht.

c)           Bij reclame geplaatst op een internet platform waarover de adverteerder enige mate van controle heeft en/of die verspreid wordt door een derde persoon waarmee adverteerder een relevante relatie heeft in de zin van de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM), moet gebruik worden gemaakt van een 18+ leeftijdsfilter wanneer deze beschikbaar is op het aangewezen platform. Deze vereiste geldt zowel voor organische content als voor advertenties. Platformen met een leeftijdsfilter zijn in ieder geval YouTube, Instagram, Facebook en X (voorheen Twitter).

d)         Indien content van derden (bijv. reacties, likes, etc) geplaatst wordt op voornoemd internet platform, waar geen leeftijdsfilter beschikbaar is, moet:

i) de adverteerder zich – naast de verplichtingen uit lid 3 sub a – ook ervan hebben vergewist dat degene die de reacties wil plaatsen tenminste 18 jaar is, danwel

ii) moet deze persoon hebben verklaard dat hij tenminste 18 jaar is.

e)         Bij het ontbreken van een verklaring zoals genoemd onder lid 3d onder ii) en/of bij gerede twijfel of de persoon tenminste 18 jaar is, draagt de adverteerder ervoor zorg dat deze persoon geen reacties kan plaatsen.

Indien bij een internet platform geen selectie of toegangscontrole mogelijk is, dient de adverteerder op een duidelijk waarneembare en goed leesbare plek te vermelden dat de inhoud van en het plaatsen op dat internet platform uitsluitend bestemd is voor personen van 18 jaar en ouder.

Lid 4 – Uitingen verspreid door de adverteerder

Bij actieve internet marketing waarbij de ontvanger kan worden geselecteerd zoals bij, maar niet beperkt tot, reclame via e-mail of reclame op basis van digitale profielen die aan een cookie zijn gekoppeld, moet:

als effectief selectiecriterium een minimumleeftijd van 18 jaar worden gehanteerd, dan wel een ander zodanig selectiecriterium waaruit deze minimumleeftijd volgt.

Lid 5 – reageren op social media accounts van derden

Voorafgaand aan het maken van reclame door de adverteerder die bestaat uit het plaatsen van of het reageren op een uiting op een social media account van een ander dan de adverteerder, moet de adverteerder zich ervan hebben vergewist dat de eigenaar van dit social media account tenminste 18 jaar is. Indien dit niet is gebleken of indien controle van de leeftijd niet mogelijk is, is het plaatsen van een reactie of boodschap door adverteerder niet toegestaan.

Lid 6 – Verspreiders (waaronder influencers)

Reclame die bestaat uit het verspreiden van reclame voor alcoholhoudende drank door een natuurlijke of rechtspersoon (Verspreider) die een relevante relatie heeft met een adverteerder in het kader van het verspreiden van die reclame, dient te voldoen aan alle artikelen van de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken.

Verspreiders die een relevante relatie hebben met een adverteerder dienen minimaal 25 jaar oud te zijn en te lijken.

Reclame die via verspreiders wordt gemaakt, dient voorzien te zijn van de hashtag #Ad, #advertentie of andere vermelding conform de toelichting bij artikel 3 van de RSM.  

Lid 7 – TikTok

Het is niet toegestaan om reclame voor alcoholhoudende dranken te maken op het platform TikTok. Ook is het adverteerder niet toegestaan op TikTok reclame voor alcoholhoudende drank te (laten) verspreiden door een Verspreider die een relevante relatie heeft met de adverteerder (zie artikel 23 lid 6, met de verplichting tot naleving van o.a. de RvA en daarmee het verbod tot het maken van reclame gericht op minderjarigen).

Lid 8 – opt out mogelijkheid

Adverteerders dienen mee te werken aan de mogelijkheid van social media platforms om te werken met een ‘opt-out’ mogelijkheid. Deze opt-out mogelijkheid betekent dat meerderjarige personen die om wat voor reden ook geen alcoholreclame via hun social media accounts willen ontvangen dit kunnen aangeven en dus ook geen content van adverteerders meer ontvangen.

Toelichting artikel 23 Social media

Het door adverteerder “liken” op posts, status, foto’s of andere uitingen van derden of “reposten” is niet toegestaan, tenzij de adverteerder aannemelijk kan maken dat de eigenaar van het desbetreffende social media account tenminste 18 jaar is. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een officieel account van een bedrijf of bij een algemeen bekende natuurlijke persoon. Indien het om een natuurlijke persoon gaat die niet algemeen bekend is, dient de adverteerder voorafgaand aan het plaatsen van de boodschap of de reactie in redelijkheid aannemelijk te hebben gemaakt dat het een persoon betreft die 18 jaar of ouder is via de informatie op diens profielpagina.

Let op: daarnaast gelden uiteraard de voorschriften op basis van de wet- en regelgeving in het kader van privacy en gegevensbescherming (thans onder meer de Algemene Verordening Gegevensbescherming, de Telecommunicatiewet, de Code verspreiding reclame via e-mail), waaronder het toestemmingsvereiste, het wijzen op en voorzien in een afmeldmogelijkheid en de informatieplichten, voor zover van toepassing.

Toelichting lid 7:
Op het moment dat TikTok een naar algemene maatstaven goed functionerend leeftijdsfilter heeft, komt het verbod om reclame te maken op TikTok uit artikel 23 lid 7 te vervallen.

Handleiding Artikel 23 – Social media

Op reclame-uitingen in de vorm van internet marketing, net als op content van derden, zijn alle regels van de Reclamecode voor Alcoholhoudende drank van toepassing en ook de regels uit de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing (RSM).

Het is belangrijk, indien je samenwerkt met influencers, om influencers op de hoogte te brengen van alle regels en de RvA. Hier kun je een template downloaden waarin een standaardbericht staat beschreven voor samenwerkingen, uitnodigingen voor events en pr-pakketten. Dit template kun je delen met influencers om ze te herinneren of op de hoogte te stellen van alle regels.

Voor reclame-uitingen in de vorm van actieve internet marketing zijn de extra eisen van lid 2 tot en met 5 van toepassing.

Diverse platforms gebruiken verschillende methoden om ervoor te zorgen dat content niet terecht komt bij 18-minners. Zorg ervoor dat je op de hoogte bent van de mogelijkheden per platform en pas die ook toe. Wanneer een leeftijdsfilter beschikbaar is op een internet platform dan moet hier ook gebruik van gemaakt worden zoals te lezen in artikel 23 lid 3c. Als een platform een filter introduceert moet op kortst mogelijke termijn dit filter worden toegepast.

Zo hebben Facebook, Instagram (eigendom Meta), Snapchat en Youtube (Google) een pledge getekend die ervoor gezorgd heeft dat sinds 2020 content van alcoholmerken via hun platforms niet terecht komt bij minderjarigen. Zorg ervoor dat je daar op de juiste wijze op aangehaakt bent en blijft, ook bij toekomstige technische ontwikkelingen. Daarmee is de naleving van lid 3, 4 en 5 een heel stuk makkelijker voor je geworden.

Andere platforms zoals X bieden al de mogelijkheid om te werken met een age-check. Pas deze toe, in ieder geval bij nieuwe volgers.

Overige social media platforms

Indien het social media platform nog niet de mogelijkheid biedt om personen onder 18 jaar uit te sluiten via een age-check of vergelijkbare leeftijdscheck of leeftijdsfilter, volstaat het om in de bio van het platform op duidelijk zichtbare en leesbare wijze te vermelden dat de inhoud alleen bestemd is voor personen van 18 jaar en ouder. Dit geldt niet voor het platform TikTok. Het is categorisch niet toegestaan om alcoholreclame te maken op TikTok (zie lid 6 en 7). Dit zijn de eigen regels van TikTok, die ook te maken hebben met het feit dat TikTok niet (goed) kan filteren op 18+ profielen en daarnaast een gebruikspopulatie heeft die over het algemeen deels nog minderjarig is.